یکی از تحولات جهان حرکت و سیر جهان ماده به سوی عالم غیب و بازگشت انسان به سوی خدا و رویاروئی انسان با قدرت او و یا رفتن به سوی ملاء اعلی و آخرت است که قرآن و معارف اسلامی از آن پرده برداشته اند .
در قرآن و کتاب ادیان دیگر آمده است که رستاخیز و قیامت مقدمات و نشانه هایی در پی دارد که یکی از این نشانه ها پیش از برپائی رستاخیز و قیامت حکومت مهدی ـ علیه السلام آخرین منجی بشریت است که تمام انبیاء الهی ظهور او را بشارت داده اند.
ظهور حضرت مهدی (عج) مقدمه ای بر راهیابی به سوی جهان آخرت و البته قبل از برپایی قیامت است.در بسیاری از روایات آمده است است که عده ای از پیامبران و امامان بعد از مهدی ـ علیه السلام ـ رجعت کرده و حکمرانی می کنند . اعتقاد به رجعت یک امر روشن و غیر قابل انکاراست که در روایات بسیار موثقی بدان اشاره شده است.
طبق فرمایش امام صادق علیه السلام پس از حکومت حضرت مهدی ، حکومت یازده مهدی دیگر، آغاز می گردد همانطور که ایشان فرمودند :«همانا بعد از قائم، یازده مهدی از فرزندان حسین ـ علیه السلام ـ از ما اهل بیت اند».[2]
به دلیل وجود برخی ابهاماتی که در کیفیت رجعت و حکومت امامان پس از ظهور موعود وجود دارد نمی توان به طور یقین درباره حوادث و پیش آمدهای آن اظهار نظر نمود. از امور و حوادث پس از حکومت حضرت مهدی -علیه السلام ـ و در آستانه و همزمان با رجعت حکومت یازده مهدی از اولاد امام حسین است که در برخی از روایات به آن اشاره شده است اما هیچ گونه توضیح و تفصیلی درباره آن امامان وجود ندارد. آنچه می توان از ویژگی این بزرگواران گفت این است که آنها افراد وارسته و شایسته ای هستند که چنین لیاقتی دارند.
درباره شهادت امام زمان (علیه السلام) دو دسته روایات وجود دارد که در برخی به وفات حضرت و در برخی دیگر به شهادت آن حضرت اشاره شده است. این روایات عبارتند از:
1.یکی از معتبرترین روایات که درباره وفات حضرت مهدی بعد از حکومتش می باشد فرموده امام صادق (ع) است که تفسیری است از آیه «ثُمَّ رَدَدْنا لَکُمُ الْکَرَّهَ عَلَیْهِمْ»[3] امام صادق (ع) می فرماید:مراد، زنده شدن امام حسین ـ علیه السّلام ـ با اصحاب خود در عصر امام زمان است در حالیکه کلاه خودهای طلائی بر سر دارند و به مردم رجعت امام حسین ـ علیه السّلام ـ و یارانش را اطلاع می دهد تا مؤمنان به شک و تردید نیفتند.
این در حالی است که حضرت مهدی ـ علیه السّلام ـ در میان مردم حضور دارد. هنگامی که مردم امام حسین ـ علیه السّلام ـ را به خوبی شناختند و به او ایمان پیدا کردند، مرگ حضرت حجّت ـ علیه السّلام ـ فرا می رسد و امام حسین، غسل و حنوط و کفن و خاک سپاری حضرت را برعهده می گیرد زیرا که امام را جز امام، غسل نمی دهد»[4].
2.یکی دیگر از روایاتی که از امام صادق به وفات حضرت مهدی (عج) اشاره می کند این فرموده ایشان در جواب به این سوال است که:اولین کسی که به دنیا رجعت خواهد کرد چه کسی است؟ می فرماید:اولین رجعت کننده به دنیا، امام حسین است که پس از رجعت او و یارانش در حالیکه هفتاد پیامبر نیز او را همراهی می کنند، حضرت قائم (عج) انگشترش را به امام حسین واگذار می کند و چشم از جهان فرو می بندد امام حسین ـ علیه السّلام ـ نیز تجهیز، غسل و کفن و دفن حضرت را برعهده می گیرد»[5].
دومین روایات آن دسته هستند که به شهادت همه معصومین و حضرت مهدی (عج) اشاره دارند:
امام حسن مجتبی ـ علیه السّلام ـ می فرماید:و الله لقد عهد الینا رسول الله ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ ان هذا الامر علیکم اثنا عشر اماماً من ولد علی و فاطمه، ما منا الامسموم او مقتول»[6] به خدا سوگند رسول خدا این عهد و وعده را به ما داده است که امر امامت را دوازده تن از فرزندان علی ـ علیه السّلام ـ و فاطمه ـ علیها السّلام ـ به دست خواهند گرفت و هیچ کدام از ما نیست مگر اینکه یا به وسیله سم و یا با کشتن، شربت شهادت خواهند نوشید.
2-3٫همچنین فرموده گرانقدری از امام صادق ـ علیه السّلام ـ و امام رضا ـ علیه السّلام ـ وجود دارد که به شهادت همه امامان اشاره دارد:«ما منا الامسموم او مقتول»[7] هیچ یک از ما نیست مگر اینکه مسموم و یا مقتول می باشد.
بر اساس احادیث امام حسن و امام صادق و امام رضا علیها السلام علمای شیعه روایات دال بر شهادت را ترجیح داده اند و همگی به شهادت رسیدن این حضرت را قبول دارند همچنین مرحوم علامه مجلسی در بحارالانواردر این باره نوشته است که «انهم ـ علیهم السّلام ـ لا یموتون الا بالشهاده»[9]؛ این بزرگواران نمی میرند مگر با شهادت.
در برخی از منابع شیعیان فقط یک روایت درباره چگونگی شهادت امام عصر وجود دارد اما این روایت موثق نیست و در منابع معتبر شیعی نقل نشده است . در این روایت نقل شده قاتل حضرت زنی به نام سعیده از طایفه بنی تمیم و دارای محاسن و ریش شبیه مردان است که هنگام عبور حضرت، از بالای بام سنگی را به سوی حضرت پرتاب می کند و حضرت را به شهادت می رساند[11]اما این روایت معتبر نیست وکیفیت و نحوه شهادت آن حضرت چندان روشن نمی باشد.
امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرماید:«اولین کسی که قبر او شکافته می شود و به سوی دنیا باز می گردد، حسین بن علی ـ علیه السّلام ـ است.»[11] و در جای دیگر که اشاره به طولانی بودن حکومت امام حسین در عصر رجعت دارد ، می فرماید:«نخستین فردی که به دنیا باز می گردد، حسین بن علی است پس حکومت می کند تا وقتی که در اثر پیری ابروان او بر چشمانش می افتد.»[12]
جابر در روایتی از امام باقر ـ علیه السّلام ـ می فرماید :امام حسین (ع ) در روز عاشورا پیش از شهادتش درباره رجعت خود و یارانش اینگونه سخن گفت:«بشارت باد شما را به خدا قسم اگر این قوم ما را بکشند، ما نخستین کسانی هستیم که نزد پیامبرمان باز می گردیم و تا مدتی که خدا بخواهد توقف خواهیم کرد، آن گاه من اولین کسی هستم که قبرش شکافته می شود و ناگهان از قبر خارج می شوم، در حالی که امیر المؤمنین نیز از قبرش خارج شده و مهدی ما نیز قیام نموده است.»[13]
این روایت به رجعت امام حسین و امیر المؤمنین همزمان با قیام مهدی موعود (عج) اشاره دارد.در روایت دیگر امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرماید:«امام حسین ـ علیه السّلام ـ همراه با شهدای کربلا و هفتاد پیامبر، بازگشت می نماید. رو می آورد به سوی دنیا امام حسین همراه با کسانی که با وی به قتل رسیده بودند و همراهی می کنند او را هفتاد پیامبری که با موسی بن عمران مبعوث شدند. آن وقت حضرت قائم انگشترش را به او می سپارد.»[14]
دوران ظهور امام زمان دوران شکوفایى علم و فرهنگ است. دوران ظهور امام زمان دوران رشد عجیب فناورى است. دوران ظهور امام زمان دوران اوج در بهداشت جهانى است. دوران ظهور امام زمان دوران برپایی امنیت جهانى است. دوران ظهور امام زمان دوران برپایی عدالت فراگیراست.
دوران ظهور امام زمان دوران حاکم شدن رفاه همگانی است. ما امید آمدن حضرت و تحقق وعده های الهی و برپایی و حاکمیت عدل و مستضعفین بر زمین با ظهور و قیام ایشان را داریم لذا ایشان مومل است.
منظور از خسف در بیداء (که یکی از علائم قوی ظهور میباشد) چیست؟
خسف؛ یعنى فرو رفتن و بیداء سرزمینی بین مکه و مدینه است و مراد از آن فرو رفتن لشکر سفیانى در زمین است. حضرت على(ع) فرمود: در آستانه ظهور قائم ما، مهدى (عج) سفیانى خروج میکند. سپاه وى به سوى مدینه حرکت میکند و چون به سرزمین بیداء میرسند خداوند آنها را در کام زمین فرو میبرد.
وظایف نواب اربعه در زمان غیبت صغری را توضیح دهید؟
نواب اربعه جانشینان خاص امام زمان (عج)، در عصر غیبت صغرا از هر نظر مورد اعتماد آن حضرت بوده اند. از این جهت نقش و وظایف آنان بسیار سنگین و حساس بود؛ زیرا تمام وظایفی که برعهدۀ امام زمان (ع) بود، اما به واسطۀ غیبت مصلحت نبود که آن حضرت به صورت مستقیم خود انجام دهند، از طریق نواب اربعه انجام می شد.
بنابراین، آنان عهده دار انجام وظایف متعددی بودند؛ مانند:
1. پاسخ گویی به پرسش های فقهی و مشکلات علمی و عقیدتی مردم.
2. رفع شک و تردیدهایی که دشمنان درباره وجود و زنده بودن آن حضرت در جامعه القاء می کردند.
3. مبارزه با مدعیان دروغین امامت.
4 گرفتن اموالی که متعلق به امام زمان (عج) و یا باید در اختیار آن حضرت باشد و مصرف آن در مسیر هایی که ایشان تعیین کرده اند و حل مسائل مالی و معیشتی شیعیان و مسلمانان.
5. سازماندهی و ایجاد هماهنگی بین وکلای امام در شهرها و کشور های مختلف.
6. رسیدگی به دعاوی مردم و حل اختلافات موجود بین آنان.
7. آماده کردن جامعه برای زمان غیبت کبرا.
8. حمایت از شیعیان و مظلومان در برابر زور گویی های حکومت های فاسد و .
آیا این گفته در ست است که امام زمان (عج) روز جمعه ظهور خواهند کرد؟
بر اساس برخی روایات روز جمعه مصادف با ظهور حضرت خواهد بود (بحارالانوار/ ج 52 / ص 279 حدیث 1 ) از این رو در برخی ادعیه آمده که روز جمعه روزی است که امید می رود ظهور در آن روز باشد. باید دانست اولا هر یک از روزهای هفته متعلق به یک یا چند تن از معصومین است چنانچه شنبه متعلق به حضرت رسول(ص) و یکشنبه متعلق به حضرت علی و صدیقه طاهره(س) تا روز پنج شنبه که متعلق به حضرت امام حسن عسگری است و روز جمعه متعلق به حضرت مهدی(ع) است و به نام ایشان نامگذاری شده است. (مفاتیح الجنان)
ثانیا چنانچه گذشت در این روز باید توجه و آمادگی بیشتری برای درک حضرت و ظهور ایشان در منتظرین بوجود بیاید.
ثالثا روایات صحیحه دیگری امر ظهور را بغته و فجئه یعنی ناگهانی عنوان کرده اند که هیچ کس جز خدا از آن آگاهی ندارد و تنها به دست خداست.
با این توضیحات روز جمعه یک احتمال و ظن قوی است و باز هم نمی توان فطعی گفت که روز جمعه روز ظهور حضرت ولیعصر خواهد بود.
در زمان ائمه عده ای بودند که یا خود یا به خودشان نسبت مهدویت می دادند و یا آنکه برخی دیگر آنها را به این امرمنسوب می کردند مانند محمد بن حنیفه که مریدان وی او را به عنوان مهدی موعود می نامیدند بعد از اینگونه پدیده ها ائمه اطهار بخصوص امام باقر و امام صادق (علیهما سلام) برای جلوگیری از این آسیب در میان شیعیان علائم و شرایطی برای ظهور تعیین کردند. مثلا خروج سفیانی خروج یمانی و . که این امر با تعیین وقت تفاوت دارد. در واقع این بدین معناست که تا این شرایط و علائم محقق نشود امر ظهور اتفاق نمی افتد. بسیاری از اینها در دوران حکومت عباسی هم بوده است.و در زمان ما عینی تر شده است با این حال وقت ظهور را نمی توان دقیق اعلام کرد. در واقع منتظر ظهور باید آن به آن و لحظه به لحظه انتظار ظهور حضرت و سربازی در رکاب ایشان را داشته باشد. نه آنکه فقط جمعه به جمعه انتظار بکشد و روزهای دیگر هفته را دست روی دست بگذارد و با خیال راحت بنشیند تا جمعه فرا رسد و مطمئن باشد که این ایام هرگز حضرت ظهور نخواهد کرد!
همانگونه که در ادعیه می خوانیم ظهور برای مومنین امر ظهور قریب و نزدیک است و نراه قریبا (دعای عهد) کلمح البصر او هو اقرب (دعای فرج). از این روست هنگامی از آیت الله بهجت درباره ظهور حضرت سوال می شود ایشان پاسخ می دهند به پیرمردان بگویید منتظر باشند نه به جوانان! به این معنا که هیچ زمانی نباید از ظهور ناامید بود و منتظر عاشق هر روز و هر دقیقه منتظر شنیدن بانگ انا بقیه الله است و طاقت و تحمل زندگی بدون امام زمانش را ندارد و از این رو می کوشد خود را هر لحظه آماده نگه دارد. در روایتی از امام سجاد نقل است منتظرین حجت در هر عصر از جمله بهترینها هستند و این گونه انتظار فعال است که خوار چشم دشمنان می شود والا انتظاری که هفته ای یک روز و در ساعتی خاص باشد به انفعال منجر می شود!
منبع:تبیان
درباره این سایت